ارزیابی عملکرد و مقایسه مدل های aquacrop و swap تحت تنش های شوری و آبی (مطالعه موردی گندم زمستانه)

در این مطالعه عملکرد مدل های aquacrop و swap در پیش بینی عملکرد محصول گندم زمستانه (ارقام روشن و قدس)، رطوبت و شوری نیم رخ خاک، تحت تنش های شوری و آبی ارزیابی گردید، و مدل آگرو هیدرولوژیکی فائو به منظور پیش بینی عملکرد محصول، با استفاده از داده های میدانی محصول گندم زمستانه بررسی و ارزیابی گردید. آزمایش مزرعه ای با سه سطح شوری آب آبیاری شامل: s1، s2 و s3، به ترتیب 4/1، 5/4 و 6/9 دسی زیمنس بر متر و چهار سطح عمق آبیاری شامل: i1، i2، i3 و i4، به ترتیب 50، 75، 100 و 125 درصد نیاز آبی گیاه با سه تکرار، طی سال زراعی 85-1384 در منطقه بیرجند اجراءگردید. بر اساس نتایج، مدل aquacrop عملکرد دانه را برای هر دو رقم با دقت بالا، شبیه سازی نمود. متوسط خطای نسبی تخمین عملکرد دانه در مرحله واسنجی، برای ارقام روشن و قدس به ترتیب 98/2 و 82/4 درصد محاسبه گردید. متوسط ریشه میانگین مربعات خطای نرمال شده ی پیش بینی رطوبت خاک در مرحله واسنجی و اعتبارسنجی به ترتیب 58/14 و 1/15 درصد محاسبه گردید. متوسط ریشه میانگین مربعات خطای نرمال شده ی پیش بینی شوری عصاره اشباع خاک در مراحل واسنجی و اعتبارسنجی به ترتیب 6/34 و 8/36 درصد محاسبه شد. مدل swap عملکرد دانه را برای هر دو رقم با دقت خوب، شبیه سازی نمود. متوسط خطای نسبی تخمین عملکرد دانه در مرحله واسنجی، برای ارقام روشن و قدس به ترتیب 93/6 و 30/7 درصد محاسبه گردید. متوسط ریشه میانگین مربعات خطای نرمال شده ی پیش بینی رطوبت خاک در مرحله واسنجی و اعتبارسنجی به ترتیب 81/4 و 34/7 درصد محاسبه گردید. متوسط ریشه میانگین مربعات خطای نرمال شده ی پیش بینی شوری عصاره اشباع خاک در مراحل واسنجی و اعتبارسنجی به ترتیب 87/8 و 59/13 درصد محاسبه شد. بر اساس نتایج مدل فائو، متوسط خطای نسبی مدل در پیش بینی عملکرد دانه برای ارقام روشن و قدس، به ترتیب 2/9 و 1/26 درصد به دست آمد. بیشترین خطای مدل در پیش بینی عملکرد دانه، در هر دو رقم قدس و روشن، برای تیمار های s1i1، s2i1 و s3i1 به دست آمد. خطای نسبی پیش بینی عملکرد رقم روشن، برای تیمارهای s1i1، s2i1 و s3i1 به ترتیب 20، 1/28 و 6/26 درصد و رقم قدس به ترتیب 61، 5/94 و 9/99 درصد به دست آمد که نشان دهنده خطای بیش برآورد قابل ملاحظه مدل، تحت تنش شدید کم-آبی می باشد. بطور کلی، مدل های aquacrop و swap، عملکرد دانه و رطوبت را با دقت مناسبی پیش بینی کردند و مدل aquacrop در پیش بینی شوری عصاره اشباع در مقایسه با مدل swap، دارای خطای بیشتر می-باشد.